ឌូបៃ ប្រទេសអារ៉ាប់រួម (AP) – ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន បានទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅអារ៉ាប់រួម និងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត កាលពីថ្ងៃពុធ ក្នុងដំណើរទេសចរណ៍ផ្លេកបន្ទោរ ដែលមានបំណងលើកឡើងពីទម្រង់របស់ទីក្រុងមូស្គូក្នុងនាមជាឈ្មួញកណ្តាលអំណាចនៅមជ្ឈិមបូព៌ា ទោះបីជាសង្រ្គាមរបស់គាត់នៅអ៊ុយក្រែនកំពុងបន្តក៏ដោយ។
លោក Putin បានចុះចតនៅទីក្រុង Abu Dhabi រដ្ឋធានីនៃ Emirates ដែលកំពុងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ កិច្ចពិភាក្សាស្តីពីអាកាសធាតុ COP28 របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ។ វាគឺជាការធ្វើដំណើរលើកដំបូងរបស់គាត់ទៅកាន់តំបន់ចាប់តាំងពីមុនពេលការរាតត្បាតនៃមេរោគឆ្លង និងការលុកលុយឆ្នាំ 2022 របស់អ៊ុយក្រែន។
ថ្លែងនៅពេលចាប់ផ្តើមកិច្ចចរចាជាមួយប្រធានាធិបតីអារ៉ាប់រួម លោក Mohammed bin Zayed Al Nahyan លោក Putin បានស្នើដើម្បីពិភាក្សាអំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការថាមពល ជម្លោះនៅមជ្ឈិមបូព៌ា និង “វិបត្តិអ៊ុយក្រែន”។ លោកបានសរសើរស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននៃទំនាក់ទំនងរបស់រុស្ស៊ីជាមួយ UAE និងបានអបអរសាទរប្រទេសដែលបានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចពិភាក្សាស្តីពីអាកាសធាតុ COP28 ។
លោក ពូទីន ដែលបានកំណត់ការធ្វើដំណើរបរទេសរបស់គាត់ចាប់តាំងពីការបញ្ជូនកងទ័ពចូលឈ្លានពានអ៊ុយក្រែននោះ បានទៅទស្សនកិច្ចប្រទេសចិនក្នុងខែតុលា និងបានធ្វើដំណើរជាច្រើនទៅកាន់អតីតប្រទេសសូវៀតក្នុងប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះ។ លោក ប្រឈមនឹងដីកាចាប់ខ្លួន ពីតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិជុំវិញសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន។
ទាំង UAE និងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតមិនបានចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាបង្កើត ICC ទេមានន័យថាពួកគេមិនប្រឈមមុខនឹងកាតព្វកិច្ចឃុំខ្លួនលោកពូទីនជុំវិញដីកាដែលចោទប្រកាន់គាត់ថាទទួលខុសត្រូវផ្ទាល់ចំពោះការចាប់ពង្រត់ កុមារពីអ៊ុយក្រែន ក្នុងអំឡុងពេលសង្រ្គាម។ លោកពូទីនបានរំលងកិច្ចប្រជុំកំពូលនៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ចំពេលមានការរំពឹងទុកថាគាត់អាចត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅពេលមកដល់។
Sheikh Abdullah bin Zayed Al Nahyan រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរបស់ UAE បានជួបជាមួយលោក Putin ញញឹមបន្ទាប់ពីគាត់បានចុះពីលើជណ្តើរយន្តហោះប្រធានាធិបតីរបស់គាត់។ យន្តហោះចម្បាំង Su-35 ចំនួនបួនគ្រឿងរបស់កងទ័ពអាកាសរុស្ស៊ីបានអមដំណើរវាគ្រប់ផ្លូវពីប្រទេសរុស្ស៊ី ដោយចុះចតនៅអាកាសយានដ្ឋានពាណិជ្ជកម្មរបស់ទីក្រុង Abu Dhabi ចាប់តាំងពីមូលដ្ឋានអាកាស Al-Dhafra គឺជាមជ្ឈមណ្ឌលយោធាដ៏សំខាន់របស់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងតំបន់។
បើទោះជា UAE ជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិក ប៉ុន្តែវាមានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយរុស្ស៊ី។ វាបានស្វាគមន៍លោក Putin នៅវិមាន Qasr al-Watan នៃទីក្រុង Abu Dhabi ជាមួយនឹងកាំភ្លើង 21 ដើម និងការហោះហើររបស់យន្តហោះយោធា UAE ដែលតាមពីក្រោយផ្សែងពណ៌ទង់ជាតិរុស្ស៊ី។
Sheikh Mohammed បាននិយាយនៅពេលគាត់អង្គុយជាមួយពូទីនថា “ខ្ញុំរីករាយដែលបានជួបអ្នកម្តងទៀត” ។ ក្រោយមកគាត់បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដោយនិយាយថាពួកគេបានពិភាក្សាអំពី “សារៈសំខាន់នៃការពង្រឹងកិច្ចសន្ទនា និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដើម្បីធានាស្ថិរភាព និងវឌ្ឍនភាព”។
ការប្រកួតនៅ Emirates ដែលពឹងផ្អែកលើសហរដ្ឋអាមេរិកជាដៃគូសន្តិសុខដ៏សំខាន់របស់ខ្លួន បង្ហាញពី ទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំទូលាយរបស់ UAE ជាមួយរុស្ស៊ី ដែលបានពង្រីកចាប់តាំងពីការទម្លាក់ទណ្ឌកម្មរបស់លោកខាងលិចសំដៅទៅលើទីក្រុងម៉ូស្គូ។ អ្នកអត្ថាធិប្បាយរុស្ស៊ីបាននិយាយថា អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមជាផ្លូវសំខាន់សម្រាប់រុស្ស៊ីក្នុងការកាត់បន្ថយទណ្ឌកម្ម។
បន្ទាប់ពីការមកដល់របស់ពូទីនក្នុងរដ្ឋធានីរីយ៉ាដរបស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ព្រះអង្គ និងព្រះអង្គម្ចាស់ Mohammed bin Salman បានផ្លាស់ប្តូរការចាប់ដៃគ្នាយ៉ាងរឹងមាំ និងញញឹមនៅពេលពួកគេដើរទៅកិច្ចប្រជុំរបស់ពួកគេ។
លោកពូទីនបាននិយាយថាទំនាក់ទំនងរុស្ស៊ី-អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានឈានដល់កម្រិតមួយដែលពួកគេមិនដែលឃើញពីមុនមក។ លោកបានប្រកាសថា “វាមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់ក្នុងការផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មាន និងការវាយតម្លៃអំពីអ្វីដែលកំពុងកើតឡើងនៅក្នុងតំបន់”។
លោក Mohammed បានកត់សម្គាល់ថាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរុស្ស៊ី-អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានជួយពង្រឹងសន្តិសុខនៅមជ្ឈិមបូព៌ា ដោយបន្ថែមថា “អន្តរកម្មនយោបាយ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនាពេលអនាគតរបស់យើងនឹងមានឥទ្ធិពលវិជ្ជមានលើស្ថានភាពពិភពលោក”។
យោងតាមអ្នកនាំពាក្យវិមានក្រឹមឡាំង លោក Dmitry Peskov បាននិយាយថា បន្ទាប់ពីកិច្ចពិភាក្សាដែលពាក់ព័ន្ធនឹងមន្ត្រីនៃប្រទេសទាំងពីរ លោក ពូទីន និងលោក Mohammed ក៏បាននិយាយគ្នានៅពេលអាហារពេលល្ងាច ដើម្បីពិភាក្សាអំពី សង្គ្រាមអ៊ីស្រាអែល និងក្រុមហាម៉ាស់ និង “បញ្ហារសើបផ្សេងទៀតនៅលើរបៀបវារៈអន្តរជាតិ” ។
អារ៉ាប់រួម និងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត គឺជាអ្នកចូលរួមដ៏សំខាន់នៅក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងអន្តរជាតិ ដើម្បីចរចារដំណោះស្រាយចំពោះសង្គ្រាមអ៊ីស្រាអែល និងក្រុមហាម៉ាស់។ លោកពូទីនមានទំនាក់ទំនងផ្ទាល់ខ្លួនយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយមេដឹកនាំទាំងពីរ។
លោកពូទីនបានស្វែងរកការជំរុញទម្រង់របស់រុស្ស៊ីក្នុងនាមជា ឈ្មួញកណ្តាលអំណាចនៅក្នុងជម្លោះនៅមជ្ឈិមបូព៌ា និងប្រឈមមុខនឹងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ដោយទម្លាក់សង្រ្គាមជាការបរាជ័យនៃការទូតអាមេរិក។ លោកបានស្នើឲ្យក្រុងម៉ូស្គូអាចធ្វើជាអ្នកសម្រុះសម្រួល ដោយសារទំនាក់ទំនងមិត្តភាពជាមួយទាំងអ៊ីស្រាអែល និងប៉ាឡេស្ទីន។
លោក ពូទីន គ្រោងនឹងបន្តការទូតនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ដោយទទួលស្វាគមន៍ប្រធានាធិបតីអ៊ីរ៉ង់ Ebrahim Raisi នៅវិមានក្រឹមឡាំង។
សង្គ្រាមអ៊ីស្រាអែល និងហាម៉ាស់ នៅតែជាក្តីកង្វល់ដ៏ធំសម្រាប់តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ជាពិសេស UAE ដែលបានឈានដល់ការទទួលស្គាល់ការទូតជាមួយអ៊ីស្រាអែលនៅឆ្នាំ 2020។ ការវាយប្រហារនាពេលថ្មីៗនេះ ដោយក្រុមឧទ្ទាម Houthi ដែលគាំទ្រដោយប្រទេសយេម៉ែន ក៏គំរាមកំហែងដល់ការដឹកជញ្ជូនពាណិជ្ជកម្មនៅក្នុងសមុទ្រក្រហម ខណៈដែល កម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែររបស់អ៊ីរ៉ង់នៅតែបន្ត។ ការរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស ចាប់តាំងពីការដួលរលំនៃកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរឆ្នាំ ២០១៦។
ប្រទេសរុស្ស៊ីគឺជាផ្នែកមួយនៃអង្គការ OPEC+ ដែលជាក្រុមនៃសមាជិកក្រុមជួញដូរ និងប្រទេសផ្សេងទៀតដែលបានគ្រប់គ្រងផលិតកម្ម ដើម្បីព្យាយាម និងជំរុញតម្លៃប្រេងឆៅ។ កាលពីសប្តាហ៍មុន ក្រុមនេះបានពង្រីកការកាត់បន្ថយទិន្នផលប្រេងមួយចំនួនដល់ឆ្នាំក្រោយ ហើយបាននាំអ្នកផ្គត់ផ្គង់ប្រេងដែលកំពុងឡើងមកដល់ប្រេស៊ីលចូលក្នុងការកើនឡើង។ ប្រេងឆៅប្រភេទ Brent បានជួញដូរកាលពីថ្ងៃពុធនៅជុំវិញ $77 ក្នុងមួយបារ៉ែល ធ្លាក់ចុះពីជិត $100 ក្នុងខែកញ្ញា ដោយសារក្តីបារម្ភអំពី ការធ្លាក់ចុះនៃសេដ្ឋកិច្ចទូទាំងពិភពលោក ។
លោក Peskov អ្នកនាំពាក្យវិមានក្រឹមឡាំង បាននិយាយថា លោកពូទីន និងលោក Mohammed បានពិភាក្សាអំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្រោម OPEC+ ក្នុងអំឡុងកិច្ចពិភាក្សាកាលពីថ្ងៃពុធ ដោយកត់សម្គាល់ពីការទទួលខុសត្រូវរបស់ប្រទេសរបស់ពួកគេចំពោះស្ថិរភាពទីផ្សារប្រេងពិភពលោក។
ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក ពូទីន ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីការដង្ហែរបស់មេដឹកនាំលោកខាងលិច រួមមានអនុប្រធានាធិបតីអាមេរិក Kamala Harris ប្រធានាធិបតីបារាំង Emmanuel Macron នាយករដ្ឋមន្រ្តីអង់គ្លេស Rishi Sunak និងអ្នកផ្សេងទៀតដែលគាំទ្រអ៊ុយក្រែនបាននិយាយនៅឯ COP28 ។
លោក John Kerry បេសកជនផ្នែកអាកាសធាតុរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងអ្នកគ្រប់គ្រងទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិ Samantha Power បានធ្វើចំណុចមួយដើម្បីទស្សនាវិមានរបស់អ៊ុយក្រែននៅ COP28 ។
ថ្លែងទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មាននៅពេលក្រោយ លោក Kerry បាននិយាយបន្ទាប់ពីត្រូវបានសួរអំពីលោកពូទីនថា “ក្រៅពីអ្នកកំពុងនិយាយអំពីគាត់នៅទីនេះ ខ្ញុំបានភ្លេចថាគាត់ប្រហែលជានឹងមកក្នុងតំបន់”។
លោក Kerry បាននិយាយថា “ខ្ញុំគិតថាដោយគុណធម៌នៃអ្វីដែលគាត់បានធ្វើនៅក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន វត្តមានរបស់គាត់អាចលើកទឹកចិត្តមនុស្សឱ្យធ្វើអ្វីដែលអឺរ៉ុបបានធ្វើ ដែលជាការផ្លាស់ប្តូរលឿនបំផុតចំពោះប្រភេទឥន្ធនៈផ្សេងៗ ដែលជាលទ្ធផលនៃសកម្មភាពរបស់គាត់” ។ “គាត់បានពន្លឿនការផ្លាស់ប្តូរអឺរ៉ុបដោយដៃតែម្នាក់ឯងច្រើនជាងអ្នកណាទាំងអស់ដោយការបាញ់ឧស្ម័នអាវុធ។
ប្រជាជនអ៊ុយក្រែនដែលកាន់ដៃសម្រាប់ព្រឹត្តិការណ៍ COP28 បានសម្តែងការខឹងសម្បារចំពោះលោកពូទីនដែលកំពុងស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសនេះ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះពួកគេបានពណ៌នាគាត់ថាបានប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋកម្មបរិស្ថាននៅក្នុងប្រទេសរបស់ពួកគេ។
Marharyta Bohdanova កម្មករនៅពន្លាអ៊ុយក្រែននៅឯកិច្ចប្រជុំកំពូលអាកាសធាតុ COP28 បាននិយាយថា “វាជាការសោកស្តាយជាខ្លាំងក្នុងការមើលពីរបៀបដែលពិភពលោកប្រព្រឹត្តចំពោះឧក្រិដ្ឋជនសង្រ្គាម ពីព្រោះនោះជាអ្វីដែលគាត់ជា” តាមគំនិតរបស់ខ្ញុំ។ “ការមើលឃើញពីរបៀបដែលមនុស្សអនុញ្ញាតឱ្យមនុស្សចូលចិត្តគាត់នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ធំ … ចាត់ទុកគាត់ដូចជាភ្ញៀវជាទីស្រឡាញ់គឺគ្រាន់តែជាការលាក់ពុតនៅក្នុងគំនិតរបស់ខ្ញុំ” ៕
ប្រភពអត្ថបទ៖ AP
វិដែអូរ ៖Bloomberg Television
កែសម្រួលអត្ថបទ៖ ម៉ុន គង់មាន